Παράταση έως 31/7 στην καταληκτική ημερομηνία υποβολής αιτήσεων στήριξης και αλλαγές στην πρόσκληση του υπομέτρο 5.2 «Επενδύσεις αποκατάστασης των ζημιών που προκαλούνται στο γεωργικό κεφάλαιο (φυτικό, ζωικό και πάγιο) από φυσικά φαινόμενα, δυσμενείς καιρικές συνθήκες και καταστροφικά γεγονότα», στο πλαίσιο του ΠΑΑ 2014-2020, περιλαμβάνει η 1η τροποποίηση της.
Το καθεστώς ενισχύσεων «Επενδύσεις αποκατάστασης ζημιών» στόχο έχει να στηρίξει την οικονομία των παραγωγών, οι οποίοι δεν έχουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν τις δαπάνες επανόρθωσης των ζημιών, που προκλήθηκαν στη γεωργία και κτηνοτροφία από φυσικές καταστροφές και δυσμενή καιρικά φαινόμενα ή κλιματικά γεγονότα, και να συνεχίσουν ομαλά την παραγωγική τους δραστηριότητα.
Στο πλαίσιο του στρατηγικού προγραμματισμού του ΠΑΑ το καθεστώς συμβάλλει στην προτεραιότητα για την Αγροτική Ανάπτυξη «Προώθηση της οργάνωσης της αλυσίδας τροφίμων, συμπεριλαμβανομένης της μεταποίησης και εμπορίας αγροτικών προϊόντων καθώς και της ευζωίας των ζώων και της διαχείρισης κινδύνων στη γεωργία» και στην περιοχή εστίασης «Στήριξη της διαχείρισης και πρόληψης κινδύνων στη γεωργική εκμετάλλευση».
Πεδίο και γεωγραφικές περιοχές εφαρμογής:
α) Το καθεστώς ενίσχυσης εφαρμόζεται στις ΠΕ Καρδίτσας, Τρικάλων, Λάρισας και Μαγνησίας της Περιφέρειας Θεσσαλίας που επλήγησαν από την κακοκαιρία Daniel και τις πυρκαγιές του Ιουλίου 2023, την περιοχή του Δήμου Δομοκού της ΠΕ Φθιώτιδας, της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας που επλήγη από την κακοκαιρία Daniel, καθώς και στους Δήμους Αλεξανδρούπολης και Σουφλίου της ΠΕ Έβρου, της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, που επλήγησαν από την καταστροφική δασική πυρκαγιά του Αυγούστου 2023, σύμφωνα με τις ανωτέρω Αποφάσεις του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, παρέχοντας στήριξη για επανόρθωση ζημιών κεφαλαίου σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις που αφορούν την αα) ανασύσταση ζημιών ζωικού κεφαλαίου και αβ) αποκατάσταση ζημιών παγίου κεφαλαίου και εξοπλισμού που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές, δυσμενή κλιματικά φαινόμενα και καταστροφικά συμβάντα.
β) Σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 18 του Καν. (ΕΕ) 1305/13, προαπαιτούμενο για την εφαρμογή του καθεστώτος είναι η έκδοση απόφασης (εφεξής Απόφαση Αναγνώρισης) για την επίσημη αναγνώριση της φυσικής καταστροφής που έχει πλήξει μια περιοχή και η οποία αφορά τουλάχιστον στο 30% του γεωργικού δυναμικού που επλήγη από την φυσική καταστροφή.
γ) Το καθεστώς δεν εφαρμόζεται σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις: γα) για επανόρθωση ζημιών κεφαλαίου από φυσικές καταστροφές που δεν έχουν αναγνωριστεί ως τέτοιες με την Υπουργική Απόφαση, γβ) για επανόρθωση ζημιών κεφαλαίου από φυσικές καταστροφές, δυσμενή κλιματικά φαινόμενα και καταστροφικά συμβάντα όταν οι δαπάνες ανασύστασης έχουν χρηματοδοτηθεί εξ΄ ολοκλήρου από άλλο φορέα και γγ) για απώλεια εισοδήματος από φυσικές καταστροφές, δυσμενή κλιματικά φαινόμενα και καταστροφικά συμβάντα.
Ενίσχυση– Χρηματοδότηση:
Η δημόσια δαπάνη της πρόσκλησης ανέρχεται στα 45.000.000 €. Η στήριξη παρέχεται στο δικαιούχο απολογιστικά με τη μορφή επιχορήγησης κεφαλαίου και το ύψος της υπολογίζεται ως ποσοστό των επιλέξιμων δαπανών. Ο ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός ανά παραγωγό θα ανέρχεται έως τις 250.000 ευρώ σε περιπτώσεις μετεγκατάστασης ή ανέγερσης γεωργικών κτιρίων και κατασκευών όταν έχει επέλθει ολοσχερής καταστροφή, ενώ σε περιπτώσεις επιδιόρθωσης υφιστάμενης κτιριακής εγκατάστασης έως τις 100.000 ευρώ.
Προϋποθέσεις επιλεξιμότητας δαπανών:
Επιλέξιμες είναι οι δαπάνες, οι οποίες πραγματοποιούνται για την αποκατάσταση ζημιών που προκλήθηκαν ως άμεσο επακόλουθο των φυσικών καταστροφών, των δυσμενών κλιματικών φαινομένων ή των καταστροφικών συμβάντων (από εδώ και στο εξής «καταστροφικά αίτια»).
α) Οι δαπάνες προκειμένου να ενισχυθούν θα πρέπει: αα) να αφορούν σε αγροτεμάχια των οποίων η νόμιμη κατοχή, διάρκειας κατ’ ελάχιστον δέκα (10) ετών από το έτος υποβολής της αίτησης στήριξης, ανήκει στο δικαιούχο, ή στην περίπτωση των μελισσοσμηνών η περιοχή στην οποία βρίσκοντουσαν οι κυψέλες κατά την εκδήλωση του καταστροφικού συμβάντος να ήταν εντός της περιγραφόμενης περιοχής εφαρμογής του μέτρου αβ) να αφορούν αποκλειστικά την προς στήριξη εκμετάλλευση, αγ) να έχουν εύλογο κόστος υλοποίησης, αδ) να έχουν υλοποιηθεί μετά την ημερομηνία υποβολής της αναγγελίας ζημιάς και μέχρι την εκπνοή της περιόδου υλοποίησης εκτός αν διαφορετικά ορίζεται στην απόφαση ένταξης πράξης, αε) να εξυπηρετούν τους σκοπούς για τους οποίους εγκρίθηκαν, αστ) να μπορούν να ελεγχθούν και επαληθευτούν, και αζ) να μην παρέχουν αδικαιολόγητο πλεονέκτημα σε γεωργική εκμετάλλευση.
β) Οι δαπάνες ελέγχονται όταν ο διοικητικός έλεγχος της αίτησης πληρωμής επιβεβαιώνει ότι: βα) το οικονομικό αντικείμενο έχει υλοποιηθεί και εξοφληθεί σύμφωνα με τα οριζόμενα από τη Φορολογική Διοίκηση (για παράδειγμα Κώδικας Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών του Ν. 4093/12 (Α΄222) όπως ισχύει κάθε φορά) και ββ) το φυσικό αντικείμενο ανταποκρίνεται με εκείνο της απόφασης ένταξης.
γ) Οι δαπάνες επαληθεύονται όταν η επιτόπια επίσκεψη του διοικητικού ελέγχου της αίτησης πληρωμής επαληθεύει ότι οι δαπάνες πράγματι είναι εγκατεστημένες στον τόπο της επένδυσης και λειτουργικές, και το φυσικό τους αντικείμενο ανταποκρίνεται με εκείνο που προέκυψε από τον έλεγχο της περίπτωσης β’.
δ) Δεν κρίνονται επιλέξιμες: α) δαπάνες που δεν εξυπηρετούν την υλοποίηση της πρότασης ανασύστασης, όπως δαπάνες για την κανονική λειτουργία της εκμετάλλευσης, δαπάνες συντήρησης, αγοράς εφοδίων κλπ, β) δαπάνες που αποσβένονται εντός του έτους, γ) ΦΠΑ εκτός της περίπτωσης που δεν είναι ανακτήσιμος και λοιπές δημοσιονομικές δαπάνες, δ) δαπάνες αγοράς γης οποιασδήποτε νομικής ή άλλης μορφής (πχ αγροτεμάχιο, οικόπεδο, γήπεδο κλπ) κτιρίων, εγκαταστάσεων, μεταχειρισμένου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού, ε) τόκοι χρέους, εκτός επιχορηγήσεων που δίνονται υπό τη μορφή επιδότησης επιτοκίου ή επιδότησης προμηθειών εγγύησης στ) δαπάνες που υλοποιούνται πριν την εκδήλωση του καταστροφικού συμβάντος, ζ) δαπάνες απόσβεσης κατά την έννοια της παραγράφου 3 του άρθρου 69 του Καν. (ΕΕ) 1303/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η) δαπάνες αγοράς και φύτευσης ετήσιων φυτών, και θ) δαπάνες αγοράς και φύτευσης πολυετών φυτειών, των οποίων η εγκατάσταση γίνεται με τη χρήση σπόρου.
Επιλέξιμες δαπάνες:
α) Ενισχύονται δαπάνες αποκατάστασης επιλέξιμων ζημιών: αα) για την αποκατάσταση παγίου κεφαλαίου και εξοπλισμού μέσω: i) της αποκατάστασης υφιστάμενων γεωργικών κτιρίων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού, που είναι σύμφωνη με τις εθνικές και κοινοτικές προδιαγραφές ii) της κατασκευής σύγχρονων γεωργικών κτιρίων και εγκαταστάσεων λόγω μετεγκατάστασης που τηρούν τις εθνικές και κοινοτικές προδιαγραφές, iii) της αγοράς καινούργιου σύγχρονου εξοπλισμού (σε αντικατάσταση παλαιότερου τύπου) αβ) για την ανασύσταση ζωικού κεφαλαίου, συμπεριλαμβανομένων και των μελισσοσμηνών, μέσω i) της αντικατάστασης ζημιωθέντος ζωικού κεφαλαίου, ii) της αγοράς βελτιωμένου ζωικού κεφαλαίου και αγ) γενικές δαπάνες, οι οποίες δεν μπορούν να ξεπερνούν το 10% του συνόλου των δαπανών και αφορούν δαπάνες αμοιβών Μηχανικών, Γεωπόνων και διαχειριστικά έξοδα φακέλου.
β) Δαπάνες για την επίτευξη της ενεργειακής αυτονομίας και ανεξαρτησίας των αγροτικών μονάδων, συνδεδεμένων ή μη διασυνδεδεμένων με το δίκτυο, εφόσον προϋπήρχαν.
γ) Απαραίτητη προϋπόθεση για την υλοποίηση δαπανών του σημείου β, είναι η ύπαρξη ενισχυόμενων δαπανών του σημείου αα της παρούσας.
δ) Οι επενδύσεις του σημείου αα δεν μπορούν να ξεπερνούν σε δυναμική ζωικού κεφαλαίου την αρχική κατάσταση που προϋπήρχε πριν την εκδήλωση του καταστροφικού συμβάντος
Προϋποθέσεις ένταξης στο καθεστώς:
α) Δικαιούχοι του καθεστώτος ενίσχυσης μπορούν να κριθούν τα πρόσωπα που: αα) πληρούν τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας αβ) να έχουν ενταχθεί σε αναγγελία ζημιάς με την υποβολή και αρχικής αίτησης χορήγησης ενίσχυσης, αγ) υποβάλλουν στον τόπο και χρόνο που ορίζονται στην πρόσκληση την αίτηση στήριξης, προκειμένου να ενταχθούν στο καθεστώς, αδ) στο πλαίσιο της εγκεκριμένης επενδυτικής πρότασης υλοποιούν δαπάνες που πληρούν τις προϋποθέσεις του καθεστώτος αε) υποβάλλουν αίτηση πληρωμής προκειμένου να πιστοποιηθεί η ορθή εκτέλεση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου των δαπανών της επενδυτικής πρότασης και να τους καταβληθεί η αναλογούσα δημόσια οικονομική στήριξη (ενίσχυση), αστ) αποδέχονται τη δημοσιοποίηση των προσωπικών τους δεδομένων και τον τρόπο επικοινωνίας που ορίζονται στην πρόσκληση, και αζ) αναλαμβάνουν τις υποχρεώσεις που ορίζονται στην πρόσκληση
β) Δεν παρέχεται καμία στήριξη, στις ακόλουθες περιπτώσεις γεωργικών εκμεταλλεύσεων: βα) των οποίων οι κάτοχοι αιτούνται τη χρηματοδότηση δαπανών που έχουν ήδη συγχρηματοδοτηθεί εξ ολοκλήρου ή πρόκειται να συγχρηματοδοτηθούν από το ίδιο ή άλλο συγχρηματοδοτούμενο καθεστώς, συμπεριλαμβανομένων των καθεστώτων ενίσχυσης του Ν. 4399/16 (Α’ 117) «Θεσμικό πλαίσιο για τη σύσταση καθεστώτων ενισχύσεων ιδιωτικών επενδύσεων για την περιφερειακή και οικονομική ανάπτυξη της Χώρας – Σύσταση αναπτυξιακού συμβουλίου και άλλες διατάξεις» όπως ισχύει κάθε φόρα, ββ) των οποίων οι κάτοχοι δηλώνουν με την υπεύθυνη δήλωση ψευδή ή ανακριβή στοιχεία εκ προθέσεως, προκειμένου να ενταχθούν στο παρόν καθεστώς ενίσχυσης (όπως στοιχεία σχετικά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς, την έκταση της καλλιέργειας, την υπόδειξη άλλης εκμετάλλευσης), βγ) για τις οποίες έχει εκδοθεί απόφαση καταλογισμού στο πλαίσιο του παρόντος και του προηγούμενου Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης και δεν έχει προσκομιστεί απόδειξη πληρωμής του καταλογισθέντος ποσού, βδ) που έχουν εγκαταλειφθεί, βε) όταν η ζημιά οφείλεται σε αμέλεια, υπαιτιότητα ή παράλειψη του κατόχου της βστ) για ζημιές, κατά το ποσοστό που προέκυψαν, διευρύνθηκαν ή επεκτάθηκαν, επειδή ο κάτοχός της δεν έλαβε έγκαιρα τα κατάλληλα μέτρα για την πρόληψη, τον περιορισμό ή την αποκατάσταση των ζημιών αυτών, βζ) που οι εγκαταστάσεις τους καταλαμβάνουν εκτάσεις μέσα στην περίμετρο της ανώτατης στάθμης των φυσικών ή τεχνητών ρευμάτων ή άλλων όγκων γλυκού νερού, οι οποίες αποκαλύπτονται κατά τη διακύμανση της στάθμης του νερού, καθώς επίσης και εκτάσεις, που σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία χαρακτηρίζονται σαν «ζώνες έργων» και υφίστανται ζημιές από πλημμύρα, βη) σε εκμεταλλεύσεις εκτροφής σαλιγκαριών, σε σηροτροφικές επιχειρήσεις, σε επιχειρήσεις μανιταριών, σε επιχειρήσεις γουνοφόρων ζώων, σε ιπποστάσια ίππων αθλήσεων και ιπποφορβεία, σε κυνοτροφεία, σε εκμεταλλεύσεις ειδών άγριας πανίδας, σε εκτροφεία θηραμάτων για βρώση, αναψυχή ή αθλητισμό (πχ. αντικείμενο ελεγχόμενου κυνηγιού), σε πάρκα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Όλα τα παραπάνω ισχύουν και για τους μελισσοκόμους κατόχους μελισσοκομικού βιβλιαρίου.
Δικαιούχοι φυσικά πρόσωπα:
α) Δικαιούχος του καθεστώτος δύνανται να κριθεί κάθε φυσικό πρόσωπο που την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των αιτήσεων στήριξης πληροί τα ακόλουθα κριτήρια: αα) είναι ενεργός γεωργός εγγεγραμμένος στο ΜΑΑΕ, αβ) έχει υποβάλλει Ενιαία Αίτηση Εκμετάλλευσης του έτους υποβολής της στήριξης και του έτους εκδήλωσης του ζημιογόνου αιτίου, αγ) είναι φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμερος, αδ) είναι ασφαλιστικά ενήμερος της υποχρεωτικής ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α., έτος 2023 αε) είναι νόμιμος κάτοχος της γεωργικής εκμετάλλευσης που υπέστη το ζημιογόνο αίτιο ή μελισσοκόμος κάτοχος μελισσοκομικού βιβλιαρίου και να λειτουργεί νόμιμα.
Δικαιούχοι νομικά πρόσωπα:
α) Δικαιούχος του καθεστώτος δύναται να κριθεί κάθε νομικό πρόσωπο που την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των αιτήσεων στήριξης πληροί τα ακόλουθα κριτήρια: αα) έχει συσταθεί σύμφωνα με το ισχύον εμπορικό δίκαιο και εμφανίζεται με τη νομική μορφή Ομόρρυθμης Εταιρείας (ΟΕ), Ετερόρρυθμης Εταιρείας (ΕΕ), Εταιρείας Περιορισμένης Ευθύνης (ΕΠΕ), Ανώνυμης Εταιρείας (ΑΕ) και Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας (ΙΚΕ), αβ) είναι μικρομεσαία επιχείρηση, αγ) λειτουργεί τουλάχιστον ένα έτος με οικονομικά αποτελέσματα, αδ) με την επιφύλαξη της περίπτωσης β’, έχει διάρκεια τουλάχιστον δέκα (10) έτη από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των αιτήσεων στήριξης και σε κάθε περίπτωση τέτοια που να καλύπτει τις μακροχρόνιες υποχρεώσεις του καθεστώτος, αε) είναι εγγεγραμμένο στο ΜΑΑΕ, αστ) έχει την ιδιότητα του ενεργού γεωργού και η κύρια δραστηριότητά του είναι η γεωργία, αζ) έχει υποβάλλει Ενιαία Αίτηση Εκμετάλλευσης του έτους υποβολής του έτους εκδήλωσης του ζημιογόνου αιτίου αη) είναι ασφαλιστικά και φορολογικά ενήμερο, αθ) είναι ασφαλιστικά ενήμερο της υποχρεωτικής ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α. σύμφωνα με τον Ν. 3877/2010 όπως ισχύει κάθε φορά για το έτος εκδήλωσης του ζημιογόνου αιτίου, 2023, αι) δεν τελεί υπό πτώχευση, λύση, αναγκαστική διαχείριση ή εκκαθάριση, ακ) είναι νόμιμος κάτοχος της γεωργικής εκμετάλλευσης που υπέστη το ζημιογόνο αίτιο, αλ) η εκμετάλλευση λειτουργεί νόμιμα και αμ) αποδέχεται την υποβολή της αιτούμενης πρότασης στήριξης στο καθεστώτος της παρούσας
β) Κατά παρέκκλιση του εδαφίου αδ) της περίπτωσης α’ πιο πάνω, νομικά πρόσωπα που την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των αιτήσεων στήριξης έχουν διάρκεια ισχύος μικρότερη των δέκα (10) ετών δύνανται να την παρατείνουν το αργότερο μέχρι την έκδοση της απόφασης ένταξης στο καθεστώς. Η διάρκεια του νομικού προσώπου υπολογίζεται ως διαφορά μεταξύ του έτους της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής των αιτήσεων στήριξης και του έτους λύσης της εταιρικής σχέσης.
γ) δεν γίνεται δεκτή η αορίστου διάρκειας ισχύς της εταιρικής σχέσης. Θα πρέπει να προσαρμοστεί στη δεκαετία
δ) Για την εφαρμογή της παρούσας όπου γίνεται χρήση του όρου «νομικό πρόσωπο» νοείται το νομικό πρόσωπο της παρούσας παραγράφου. και όχι νομικά πρόσωπα που ανήκουν σε Ομάδα Γεωργών ή που ελέγχονται από αυτές.
ε) Δεν δύνανται να κριθούν δικαιούχοι του καθεστώτος υπό σύσταση νομικά πρόσωπα.